Chỉ thị là gì trong điều khiển máy tính?

Chỉ thị là gì trong điều khiển máy tính?

Chỉ thị là gì trong điều khiển máy tính?

Chỉ thị máy tính, gọi tắt là chỉ thị (hoặc chỉ dẫn, hướng dẫn), là đơn vị nhỏ nhất dùng để điều khiển máy tính, cụ thể hơn là ra lệnh cho CPU thực hiện một thao tác căn bản.

Tiếng Anh: Instruction

Tập hợp các chỉ thị này tạo thành ngôn ngữ máy.

Ở mức thấp nhất, mỗi chỉ thị là một chuỗi các số nhị phân 0 và 1 mô tả một hoạt động vật lý mà máy tính phải thực hiện (chẳng hạn như “Add/Thêm”) và, tùy thuộc vào loại chỉ thị cụ thể, đặc điểm kỹ thuật của các vùng lưu trữ đặc biệt được gọi là thanh ghi. Có thể chứa dữ liệu được sử dụng để thực hiện hướng dẫn hoặc vị trí trong bộ nhớ dữ liệu của máy tính.

Vì các chỉ thị là một đơn vị rất nhỏ nên việc sử dụng trực tiếp các đơn vị này kiến tạo một phần mềm sẽ rất khó khăn. Trong các ngôn ngữ lập trình người ta có thể thay vào đó bằng những câu lệnh. Mỗi câu lệnh là tập hợp cố định của một số chỉ thị nhằm thi hành một thao tác lớn hơn và có ý nghĩa hơn.

Tuỳ theo kiểu cấu trúc và thiết kế mà chúng ta có thể có các cú pháp ra lệnh khác nhau. Hai họ ngôn ngữ máy điển hình và cổ điển là họ 8086 của Intel và họ 6800 của Motorolla. Hai họ ngôn ngữ máy này ngày nay đã phát triển rất sâu và xa cho các thế hệ chíp mới.

Đặc điểm của chỉ dẫn máy tính

Các lệnh máy tính là một đoạn mã chứa các bước cần được thực thi bởi bộ vi xử lý. Để một máy tính biết cách làm bất cứ điều gì, nó phải được cung cấp các hướng dẫn.

Làm thế nào để một máy tính nhận được chỉ dẫn?

Máy tính được con người đưa ra hướng dẫn bằng bàn phím hoặc thiết bị nhập liệu khác. Để diễn giải các hướng dẫn này, máy tính sử dụng hệ điều hành hoặc phần mềm cũng do con người lập trình để dịch các lệnh của người dùng thành thứ mà máy tính có thể hiểu được.

Ghi chú: Máy tính có thể xử lý các hướng dẫn này bằng cách làm theo bộ hướng dẫn của máy tính.

Các loại chỉ thị máy tính

Các tác vụ được thực hiện bởi một chương trình máy tính bao gồm một chuỗi các bước nhỏ, chẳng hạn như nhân hai số, di chuyển dữ liệu từ một thanh ghi đến một vị trí bộ nhớ, kiểm tra một điều kiện cụ thể như 0, đọc một ký tự từ thiết bị đầu vào hoặc gửi một ký tự sẽ được hiển thị cho thiết bị đầu ra, v.v. Một máy tính phải có các loại chỉ thị/hướng dẫn sau:

• Hướng dẫn chuyển dữ liệu
• Hướng dẫn thao tác dữ liệu
• Trình tự chương trình và hướng dẫn điều khiển
• Hướng dẫn đầu vào và đầu ra

Thí dụ về chỉ thị máy tính

XOR AX, BX theo cú pháp kiểu Intel sẽ tương đương với chỉ thị XOR BX, AX theo cú pháp kiểu Motorolla và cả hai đều có ý nghĩa là thực hiện phép toán logic XOR giữa hai thanh (register) AX va BX rồi đem kết quả lưu vào thanh AX.

Nguồn: Chỉ thị là gì trong điều khiển máy tính? – wikimaytinh