Giao diện dòng lệnh CLI là gì? Tìm hiểu Command-Line Interface

Giao diện dòng lệnh CLI là gì? Tìm hiểu Command-Line Interface
5/5 - (2 bình chọn)

Giao diện dòng lệnh CLI là gì? Tìm hiểu Command-Line Interface

Giao diện dòng lệnh CLI là gì?

CLI viết tắt của Command-Line Interface, có nghĩa là Giao diện dòng lệnh. CLI là giao diện người dùng dựa trên văn bản được sử dụng để xem và quản lý các tệp máy tính.

Lịch sử và tính năng của CLI

Trước khi có chuột máy tính, người dùng đã tương tác với hệ điều hành (OS) hoặc ứng dụng bằng bàn phím. Người dùng gõ lệnh trong giao diện dòng lệnh để chạy các tác vụ trên máy tính.

Thông thường, giao diện dòng lệnh có một hộp đen với văn bản màu trắng. Người dùng phản hồi lời nhắc trong giao diện dòng lệnh bằng cách nhập lệnh. Đầu ra hoặc phản hồi từ hệ thống có thể bao gồm thông báo, bảng, danh sách hoặc một số xác nhận khác về hành động của hệ thống hoặc ứng dụng.

Giao diện dòng lệnh CLI là gì?
Giao diện CLI của DOS

Ngày nay, hầu hết người dùng thích giao diện người dùng đồ họa ( GUI ) được cung cấp bởi các hệ điều hành như Windows, Linux và MacOS. Hầu hết các hệ thống dựa trên Unix hiện tại cung cấp cả giao diện dòng lệnh và giao diện người dùng đồ họa.

Hệ điều hành MS-DOS và vỏ lệnh trong hệ điều hành Windows là những ví dụ về giao diện dòng lệnh. Ngoài ra, các ngôn ngữ lập trình có thể hỗ trợ giao diện dòng lệnh, chẳng hạn như Python.

Vỏ là lớp ngoài cùng của HĐH và thường được tách ra khỏi nhân HĐH bên dưới. Một trình bao hoạt động giống như một ứng dụng và có thể được thay thế. Vì shell chỉ nằm trên OS một lớp nên người dùng có thể thực hiện các thao tác không có sẵn trong các loại giao diện khác, chẳng hạn như di chuyển các tệp trong các thư mục hệ thống và xóa các tệp bị khóa.

Shells yêu cầu người dùng biết cú pháp của một ngôn ngữ kịch bản. Hầu hết các trình bao dòng lệnh lưu các chuỗi lệnh để sử dụng lại trong một tập lệnh, đây là nền tảng của tự động hóa quản lý hệ thống cơ bản.

Giao diện dòng lệnh CLI là gì? Tìm hiểu Command-Line Interface
Giao diện dòng lệnh CLI của Shell

Lời nhắc và lệnh

Có hàng trăm lệnh khác nhau có sẵn trong một dòng lệnh. Tập hợp các lệnh có thể khác nhau đáng kể giữa các hệ điều hành hoặc ứng dụng.

Sau đây là danh sách các lệnh trong cấu hình tác vụ Microsoft và khuôn khổ tự động hóa PowerShell :

Get-Date : Lấy ngày và giờ hiện tại.
cd : Dùng để thay đổi thư mục.
Stop-Process : Chấm dứt một hoặc nhiều quy trình hệ thống.

Mặc dù một số lệnh hoạt động một mình, những lệnh khác yêu cầu sử dụng các đối số. Đối số tuân theo lệnh và cung cấp các chi tiết hoặc chi tiết cụ thể bổ sung. Ví dụ: lệnh cd yêu cầu hệ điều hành thay đổi thành một thư mục khác, nhưng dòng lệnh cũng phải bao gồm tên của đường dẫn thư mục mong muốn.

Ví dụ: một lệnh đầy đủ với một đối số xuất hiện dưới dạng:

cd \documents\user

Đặc điểm chung của các ứng dụng CLI là đều có cách sử dụng không mấy dễ chịu đối với người mới bắt đầu, do có cách sử dụng không trực quan, không có nút bấm, không có các menu chỉ dẫn. Cách duy nhất để bạn tương tác với CLI là sử dụng dòng lệnh.

Ví dụ để tạo ra một thư mục mới trên máy tính với GUI. Bạn sẽ “Nhấp chuột phải > New > New folder”, còn đối với CLI thì bạn phải gõ lệnh “mkdir ten-thu-muc”.

Ưu điểm của giao diện dòng lệnh

  • Kiểm soát chi tiết một hệ điều hành hoặc ứng dụng;
  • Quản lý nhanh hơn một số lượng lớn các hệ điều hành;
  • Khả năng lưu trữ các tập lệnh để tự động hóa các tác vụ thường xuyên; và
  • Kiến thức cơ bản về giao diện dòng lệnh để giúp khắc phục sự cố, chẳng hạn như sự cố kết nối mạng.

Nhược điểm của giao diện dòng lệnh

  • Không thân thiện với người dùng đầu cuối.
  • Việc ghi nhớ các lệnh và cú pháp / đối số phức tạp.

Vì sao CLI khó dùng nhưng vẫn cần thiết?

Mặc dù được cho là khó sử dụng, thế nhưng CLI vẫn có đất dụng võ, lý do là vì:

Không phải phần mềm nào cũng có GUI để sử dụng: Một phần mềm GUI sẽ tốn công sức và thời gian để lập trình ra hơn là CLI.

Không phải hệ điều hành nào cũng hỗ trợ GUI: Các hệ điều hành quen thuộc với chúng ta như là windows, android, ios, macOs đều hỗ trợ GUI nhưng bên cạnh đó có những hệ điều hành không hỗ trợ GUI như MS-DOS, Linux.

 Giao diện CLI của Linux
Giao diện CLI của Linux

CLI đơn giản hơn: GUI tuy dễ hiểu, dễ tiếp cận nhưng lại rườm rà, cần nhiều bước để thực hiện. Ví dụ để xem địa chỉ IP của máy tính, bạn sẽ phải thực hiện một vài thao tác như vào “Control panel > New working >…”, nhưng nếu sử dụng CLI thì bạn chỉ cần gõ lệnh ifconfig (hoặc lệnh khác tùy hệ điều hành) là có thể xem được ngay.

Vì sao lập trình viên cần biết CLI?

  • Tiết kiệm được nhiều thời gian thao tác nếu thành thạo
  • Hầu hết các công cụ cho developer đều là CLI

Nguồn: CLI là gì? Tìm hiểu Command-Line Interface

Bài viết này có hữu ích với bạn không?
Không