Hệ điều hành là gì? Các loại hệ điều hành phổ biến

Hệ điều hành là gì? các loại hệ điều hành cho máy tính và di động

Hệ điều hành là gì?

Một hệ điều hành (operating system) là phần mềm quan trọng nhất mà chạy trên một máy tính. Nó quản lý bộ nhớ và các quy trình của máy tính, cũng như tất cả phần mềm và phần cứng của nó. Nó cũng cho phép bạn giao tiếp với máy tính mà không cần biết cách nói ngôn ngữ của máy tính. Nếu không có hệ điều hành, máy tính là vô dụng.

Hệ điều hành làm nhiệm vụ gì?

Hệ điều hành ( OS ) máy tính của bạn quản lý tất cả phần mềm và phần cứng trên máy tính. Hầu hết thời gian, có những chương trình máy tính khác nhau chạy cùng một lúc, và tất cả họ đều cần phải truy cập vào máy tính của bạn đơn vị xử lý trung tâm (CPU), bộ nhớ, và lưu trữ. Hệ điều hành điều phối tất cả những điều này để đảm bảo mỗi chương trình nhận được những gì nó cần.

Hệ điều hành cho máy tính

Hệ điều hành thường được tải sẵn trên bất kỳ máy tính nào bạn mua. Hầu hết mọi người sử dụng hệ điều hành đi kèm với máy tính của họ, nhưng có thể nâng cấp hoặc thậm chí thay đổi hệ điều hành. Ba hệ điều hành phổ biến nhất cho máy tính cá nhân là Microsoft Windows, macOS và Linux.

Hệ điều hành hiện đại sử dụng giao diện người dùng đồ họa, hoặc GUI (phát âm là gooey ). GUI cho phép bạn sử dụng chuột để nhấp vào các biểu tượng, nút và menu và mọi thứ được hiển thị rõ ràng trên màn hình bằng cách sử dụng kết hợp đồ họa và văn bản.

GUI của mỗi hệ điều hành có giao diện khác nhau, vì vậy nếu bạn chuyển sang một hệ điều hành khác, thoạt đầu có vẻ không quen thuộc. Tuy nhiên, các hệ điều hành hiện đại được thiết kế để dễ sử dụng và hầu hết các nguyên tắc cơ bản đều giống nhau.

Hệ điều hành Microsoft Windows

Microsoft đã tạo ra hệ điều hành Windows vào giữa những năm 1980. Đã có nhiều phiên bản Windows khác nhau, nhưng những phiên bản gần đây nhất là Windows 10 (phát hành năm 2015), Windows 8 (2012), Windows 7 (2009) và Windows Vista (2007). Windows được cài sẵn trên hầu hết các PC mới, giúp biến nó trở thành hệ điều hành phổ biến nhất trên thế giới.

Hệ điều hành MacOS

macOS (trước đây được gọi là OS X ) là một dòng hệ điều hành được tạo ra bởi Apple. Nó được cài đặt sẵn trên tất cả các máy tính Macintosh hoặc Mac. Một số phiên bản cụ thể bao gồm Mojave (phát hành năm 2018), High Sierra (2017) và Sierra (2016).

Theo StatCounter Global Stats, người dùng macOS chỉ chiếm chưa đến 10% hệ điều hành toàn cầu – thấp hơn nhiều so với tỷ lệ người dùng Windows (hơn 80% ). Một lý do cho điều này là máy tính Apple có xu hướng đắt hơn. Tuy nhiên, nhiều người thích giao diện của macOS hơn Windows.

Hệ điều hành Linux

Linux (phát âm là LINN-ux ) là một họ hệ điều hành mã nguồn mở, có nghĩa là chúng có thể được sửa đổi và phân phối bởi bất kỳ ai trên khắp thế giới. Điều này khác với phần mềm độc quyền như Windows, chỉ có thể được sửa đổi bởi công ty sở hữu nó. Ưu điểm của Linux là nó miễn phí và có nhiều bản phân phối khác nhau —hoặc các phiên bản — bạn có thể lựa chọn.

Theo StatCounter Global Stats, người dùng Linux chỉ chiếm chưa đến 2% hệ điều hành toàn cầu. Tuy nhiên, hầu hết các máy chủ đều chạy Linux vì nó tương đối dễ tùy chỉnh.

Hệ điều hành cho thiết bị di động

Các hệ điều hành mà chúng ta đã đề cập cho đến nay được thiết kế để chạy trên máy tính để bàn và máy tính xách tay. Các thiết bị di động như điện thoại, máy tính bảng và máy nghe nhạc MP3 khác với máy tính để bàn và máy tính xách tay, vì vậy chúng chạy hệ điều hành được thiết kế riêng cho thiết bị di động.

Hệ điều hành Google Android

Android là một hệ điều hành dựa trên nền tảng Linux được thiết kế dành cho các thiết bị di động có màn hình cảm ứng như điện thoại thông minh và máy tính bảng. Ban đầu, Android được phát triển bởi Android, Inc. với sự hỗ trợ tài chính từ Google và sau này được chính Google mua lại vào năm 2005.

Hiện hệ điều hành Android tích hợp trên điện thoại di động, máy tính bảng, smart tivi, smartwatch, cùng nhiều thiết bị thông minh trong nhà khác.

Hệ điều hành Apple iOS

iOS là hệ điều hành trên các thiết bị di động của Apple. Đây là hệ điều hành chạy trên các sản phẩm iPhone, iPad, và iPod Touch và là hệ điều hành phổ biến thứ 2 trên toàn cầu, sau Android của Google.

Hệ điều hành Symbian OS

Symbian là một hệ điều hành đã ngừng phát triển được viết và sử dụng phổ biến cho hầu như điện thoại di động của những năm 90 và đầu thế kỉ 21. Symbian ban đầu được phát triển như một hệ điều hành nguồn đóng cho các thiết bị PDA năm 1998 bởi consortium Symbian Ltd.

Symbian được chia thành 2 nhóm dựa vào tỷ lệ kết hợp giữa PDA và Mobile:

• Smartphone (thiên về mobile phone)
• Communicator (thiên về PDA)

Hệ điều hành Symbian cung cấp sẵn các ứng dụng là: Contacts, Clender, To-do, Messaging và Browsing.

Hệ điều hành Windows Phone

Windows Phone là hệ điều hành của Microsoft và Nokia dành cho smartphone kế tục nền tảng Windows Mobile, mặc dù chúng không giống nhau. Khác với Windows Mobile, Windows Phone tập trung vào sự phát triển của Marketplace – nơi các nhà phát triển có thể cung cấp sản phẩm tới người dùng.

Hệ điều hành dành cho thiết bị di động nói chung không có đầy đủ tính năng như hệ điều hành dành cho máy tính để bàn và máy tính xách tay và chúng không thể chạy tất cả cùng một phần mềm. Tuy nhiên, bạn vẫn có thể làm nhiều việc với chúng, như xem phim, duyệt Web, quản lý lịch và chơi trò chơi.